พระปิดตาผงเมตตา หลวงพ่อแช่ม ฐานุสฺสโก วัดดอนยายหอม นครปฐม
พระปิดตาผงเมตตาหลวงพ่อแช่ม ฐานุสฺสโก วัดดอนยายหอม นครปฐม
โดย... ช.พิมลราช (นามปากกาของชายนำ ภาววิมล) ...
เมื่อกล่าวถึงค่านิยมในการเล่นหาพระปิดตาเมืองนครปฐม ต้องยอมรับว่าเป็นอีกจังหวัดหนึ่งที่มียอดพระเกจิอาจารย์ผู้มีชื่อเสียงเกียรติคุณในการสร้างพระปิดตามากมายหลายสิบรูป พระปิดตาเนื้อโลหะของเมืองนครปฐมที่สร้างขึ้นในยุคก่อนสงครามโลกครั้งที่สองได้ถูกจัดเข้าเป็นพระปิดตาหนึ่งในสิบของพระปิดตาเนื้อโลหะยอดนิยมมากกว่าพระปิดตาของจังหวัดอื่น ๆ นอกจากนั้น ก็ยังมีพระปิดตาระดับแนวหน้าที่วงการฯ ยอมรับและเล่นหากันมากมาย อาทิ พระปิดตาหลวงพ่อทา โสณุตฺตโร วัดพะเนียงแตก, พระปิดตาหลวงพ่อนาค โชติโก วัดห้วยจระเข้, พระปิดตาหลวงปู่จันทร์ สุวณฺณคงฺค วัดบ้านยาง, พระปิดตาหลวงพ่อพร้อม วัดพระงาม, พระปิดตาหลวงพ่อสุข ปทุมสฺสวณฺโณ วัดห้วยจระเข้
มาในยุคสมัยพระเครื่องเฟื่องฟู พระเกจิอาจารย์ส่วนใหญ่ส่วนใหญ่มักสร้างพระปิดตาออกมาให้วงการฯ เล่นหากันอย่างต่อเนื่อง จนดูเสมือนหนึ่งว่าพระปิดตาเป็นสูตรสำเร็จที่พระเกจิอาจารย์ในยุคสมัยนี้ต้องทำกัน จะรู้จริงหรือไม่ ไม่ใช่เรื่องสลักสำคัญมากนัก เห็นของใครได้รับความนิยมขึ้นมา ก็สร้างล้อเลียนแบบกันอย่างเพลิดเพลิน โดยละเลยเรื่องการสร้างพุทธศิลป์อันมีเอกลักษณ์เฉพาะตนของแต่ละสำนัก ดังนั้น จึงมิต้องสงสัยเลยว่าทำไมพระปิดตายุคใหม่ที่มีอยู่มากมายเหลือคณานับ ส่วนใหญ่จะได้รับความนิยมและเล่นหากันในช่วงสั้น ๆ หลังจากนั้น ก็เงียบหายไปกับกาลเวลา สำหรับพระปิดตายุคใหม่ที่ยังคงได้รับความนิยมและเป็นที่ยอมรับกันในวงกว้างนั้น พึงต้องมีองค์ประกอบหลายประการ ไม่ว่าจะเป็นบารมีของพระเกจิอาจารย์ผู้อธิษฐานจิตปลุกเสก พุทธศิลป์ที่มีเอกลักษณ์เฉพาะตัว ประสบการณ์เชิงประจักษ์ที่เกิดขึ้นจริง ไม่ใช่ประสบการณ์บนหน้ากระดาษ และเงื่อนไขสำคัญอีกประการหนึ่งที่นักนิยมพระเครื่องยุคใหม่ควรนำมาพิจารณาประกอบก็คือ ความน่าเชื่อถือของกลุ่มผู้สร้างและลูกศิษย์ที่มีบทบาทสำคัญเกี่ยวกับการสร้างพระเครื่องแต่ละรุ่น
มองย้อนกลับมาที่พระปิดตาเมืองนครปฐมในยุคพระเครื่องเฟื่องฟู พระปิดตามหาอุตม์ยันต์ยุ่งเนี้อแร่ หลวงพ่อแช่ม ฐานุสฺสโก วัดดอนยายหอม เป็นพระปิดตาอีกพิมพ์หนึ่งที่วงการนักนิยมพระปิดตาในส่วนกลางยอมรับและเป็นหนึ่งเดียวของจังหวัดนครปฐมที่ถูกบรรจุเข้าในรายการประกวดมากที่สุด เงื่อนไขสำคัญก็คือ มีเอกลักษณ์เฉพาะตัว ศิลปะงดงามได้สัดส่วน มีความผสมกลมกลืนกันระหว่างเนื้อหาและพิมพ์ทรง นอกจากนั้น การสืบสายพุทธาคมในการสร้างพระปิดตาจากหลวงพ่อทับ อินฺทโชติ วัดทอง โดยผ่านทางตำรับตำราที่หลวงพ่อฮวบ พฺรหฺมสร นำมาจากวัดทอง และหลวงพ่อสุข ปทุมสฺสวณฺโณ วัดห้วยจระเข้ ศิษย์เอกของหลวงปู่นาค โชติโก เป็นสาระสำคัญที่ส่งผลให้พระปิดตาเนื้อโลหะของหลวงพ่อแช่ม ฐานุสฺสโก โดดเด่นมากขึ้น ความโดดเด่นของพระปิดตาเนื้อโลหะที่หลวงพ่อแช่ม ฐานุสฺสโก สร้างขึ้น มิได้เป็นเพียงมหาอุตม์ยันต์ยุ่งเนื้อแร่เท่านั้น พระปิดตาทรงเทริดหรือพระปิดตาพิมพ์ชีโบ พระปิดตาน้ำเต้า และพระปิดตาเนื้อแร่รุ่นสอง ก็เป็นพระปิดตาที่ควรค่าแก่การเล่นหาสะสมทั้งสิ้น แต่เนื่องจากจุดด้อยในการประชาสัมพันธ์และขาดแรงดันจากท้องถิ่น ทำให้พระปิดตาเนื้อโลหะพิมพ์อื่น ๆ ไม่เป็นที่รู้จักและเล่นหากันในวงกว้าง
นักนิยมพระเครื่องส่วนใหญ่มักจะมีความเชื่อกันว่า พระเนื้อผงของจังหวัดนครปฐมมีข้อจำกัดในการเล่นหามาก ไม่ได้รับความนิยมเท่าที่ควร นักนิยมพระเครื่องเมืองนครปฐมส่วนใหญ่ไม่ค่อยให้ความสำคัญและเล่นหาพระเนื้อผงที่พระเกจิอาจารย์เมืองนี้สร้างขึ้น ทั้ง ๆ ที่พระเนื้อผงของจังหวัดนครปฐมก็มีพลานุภาพ และคุณค่าทางศิลปะไม่แพ้พระเครื่องเมืองอื่น ๆ เลย อาทิ พระผงยาจินดามณีของหลวงปู่บุญ ขนฺธโชติ และหลวงปู่เพิ่ม ปุญฺญวสโน วัดกลางบางแก้ว, พระหลวงพ่อบุญธรรม ธมฺมาราโม วัดพระปฐมเจดีย์, พระผงยาวัดเสน่หา. แม้กระทั่งพระเครื่องเนื้อผงของหลวงพ่อแช่ม ฐานุสฺสโก วัดดอนยายหอม ก็มีจุดเด่นไม่น้อยเช่นกัน ถ้านักนิยมพระเครื่องในท้องถิ่นหันมาเล่นหาและผลักดันกันอย่างจริงจัง ความเชื่อนี้ ก็อาจหมดไปได้ไม่ยากนัก เมื่อถึงตอนนั้น พระปิดตาเนื้อผงของหลวงพ่อแช่ม ฐานุสฺสโก อย่างน้อย ๒ - ๓ พิมพ์ ต้องเป็นที่ยอมรับและเล่นหากันอย่างกว้างขวางแน่นอน พระปิดตาเนื้อผงที่ว่านี้ ประกอบด้วย พระปิดตามีลาภ พระปิดตาเนื้อผงคลุกรักลอยองค์ และที่จะนำเสนอในฉบับนี้ก็คือ "พระปิดตาผงเมตตา"
พระปิดตาผงเมตตา จัดเป็นพระปิดตาเนื้อผงที่สร้างขึ้นในปี ๒๕๒๗ ซึ่งเป็นยุคปลายในการสร้างพระเครื่องของหลวงพ่อแช่ม ฐานุสฺสโก
ลักษณะ เป็นพระปิดตาปางนั่งสมาธิราบในกรอบพิมพ์แบบเล็บเมือ ตัดขอบชิดองค์พระ องค์พระมีลักษณะอ้วนท้วมสมบูรณ์ นูนเด่น นิ้วมือทั้งสิบคมชัดเจน หูทั้งสองข้างยาวจรดบ่า แขนใหญ่กลมมน หน้าท้องคล้ายรูปสามเหลี่ยม สะดือเป็นจุดกลมเล็ก ๆ จมลงไปในเนื้อพระ ด้านหลังเป็นรูปยันต์นะสาลิกายอดศีล และหนังสือไทยสองแถวคือ ผงเมตตา และ หลวงพ่อแช่ม
เนื้อหา เป็นพระเนื้อผงผสมว่านโดยมีน้ำมันตังอิ้วเป็นตัวประสาน
วรรณะ เนื้อพระส่วนใหญ่จะออกไปทางสีน้ำตาลอ่อน ลักษณะคล้ายพระผงแก่น้ำมัน ผิวย่น มวลสารค่อนข้างละเอียด
ขนาด ฐานกว้างประมาณ ๑.๙ - ๒.๐ ซม. สูงประมาณ ๒.๒ ซม. และขอบหนาประมาณ ๐.๕ ซม.
จำนวนการสร้าง ประมาณ ๒,๐๐๐ กว่าองค์
พิธีกรรม อธิษฐานจิตฯ เดี่ยวโดยหลวงพ่อแช่ม ฐานุสฺสโก
พลานุภาพ พิจารณาจากเนื้อหามวลสารในการสร้างและยันต์หลังแล้ว พระปิดตาชุดนี้น่าจะมีพลานุภาพโดดเด่นทางเมตตามหานิยม แต่ข้อเท็จจริงแล้ว พระปิดตาผงเมตตารุ่นนี้ มีประสบการณ์มากมายหลายด้าน ไม่ว่าจะเป็นเมตตามหานิยม แคล้วคลาดนิรันตราย และคงกระพันชาตรี
นักนิยมพระเครื่องเมืองนครปฐมท่านหนึ่งเล่าให้ฟังว่า เมื่อหลายปีก่อน มีอุบัติเหตุเกิดขึ้นที่หน้าโรงแรมเวลล์ จังหวัดนครปฐม รถสิบล้อพุ่งชนรถเครื่องสองคันที่กำลังเลี้ยวรถหน้าโรงแรมอย่างแรง รถเครื่องทั้งสองคันกระเด็นไปไกลมาก ปรากฏว่าคนหนึ่งเสียชีวิต ส่วนอีกคนหนึ่งซึ่งเป็นลูกชายของพ่อค้าขายขนมจีนที่ตลาดบน หน้าพระปฐมเจดีย์ ไม่มีแผลเลยแม้แต่นิดเดียว ในคอของชายคนนี้มีพระปิดตาเนื้อผงเมตตาเพียงองค์เดียว นอกจากนี้ ลูกศิษย์แถวบางแขมหลายคน มีประสบการณ์ด้านหมากัดไม่เข้า
ค่านิยม เป็นพระปิดตาที่นิยมเล่นหากันเฉพาะกลุ่ม สนนราคาเล่นหาที่สายตรงซื้อเข้าอยู่ที่หลักร้อยแก่ ๆ และขายออกในหลักพันต้น ๆ (ปี ๒๕๔๑)
อนาคต หากจะหาพระปิดตาที่มีประสบการณ์เด่น ๆ มาห้อยคอสักองค์ พระปิดตาผงเมตตาของหลวงพ่อแช่ม ฐานุสฺสโก วัดดอนยายหอม รุ่นนี้ เป็นทางเลือกที่น่าสนใจมากอีกพิมพ์หนึ่ง สนนราคาเช่าหาก็ยังไม่สูงมากนัก ขนาดก็พอเหมาะ ไม่ใหญ่หรือเล็กจนเกินไป แต่ถ้าจะเน้นเฉพาะเรื่องค่านิยมในการเล่นหา พระปิดตาผงเมตตา หลวงพ่อแช่ม ฐานุสฺสโก คงต้องรอเวลาไปอีกสักระยะหนึ่ง เข้าทำนองที่ว่าช้าแต่แน่นอน การปรับตัวของค่านิยมมีแนวโน้มไปแบบนิ่ม ๆ ค่อย ๆ เป็น ค่อย ๆ ไป ไม่มีอะไรหวือหวาให้ตื่นเต้นกันเหมือนกับตลาดหุ้นในยุค IMF
ความโดดเด่นของพระปิดตาที่หลวงพ่อแช่ม ฐานุสฺสโก วัดดอนยายหอม ได้อธิษฐานจิตฯ ไว้ มิได้จำกัดอยู่เฉพาะในส่วนของพระปิดตาเนื้อโลหะเท่านั้น พระปิดตาเนื้อผงก็มีจุดเด่นและเอกลักษณ์ที่ควรค่าแก่การเล่นหาเช่นกัน ถ้าจะวิเคราะห์กันแบบถึงกึ๋น เชื่อนกันว่านักนิยมพระเครื่องหลาย ๆ ท่าน คงจะได้พบข้อสังเกตประการหนึ่งว่า "พระปิดตาหลายพิมพ์ของหลวงพ่อแช่ม ฐานุสฺสโก วัดดอนยายหอม เป็นพระปิดตาที่มีองค์ประกอบดีมาก" ถ้ามีการนำข้อมูลมาเผยแพร่กันอย่างจริงจังแล้ว โอกาสที่พระปิดตาในสายนี้ จะเป็นที่ยอมรับและเล่นหากันเป็นสากล ก็คงไม่ใช่เรื่องที่ยากเย็นนัก เพราะผู้ที่เคารพศรัทธาในเมตตาบารมีของหลวงพ่อแช่ม ฐานุสฺสโก ก็มีไม่น้อยเช่นกัน และนักนิยมพระเครื่องอาวุโสหลายท่านมักจะนำเมตตาบารมีของพระสุปฏิปันโนยุคหลัง ๆ มาเปรียบเทียบกับหลวงพ่อแช่ม ฐานุสฺสโก เพื่อให้เห็นภาพลักษณ์ย่างเป็นรูปธรรมเสมอ ๆ
บทความเก่าจากนิตยสารพระเครื่องร่มโพธิ์ ปีที่ ๗ ฉบับที่ ๘ (๙๒) มกราคม ๒๕๔๑ หน้า ๖ - ๙