พระขุนแผนเคลือบ รุ่นรักษาแผ่นดิน ปี ๒๕๓๑
พระขุนแผนเคลือบ รุ่นรักษาแผ่นดิน ปี ๒๕๓๑
โดย... ชายนำ ภาววิมล ...
พระขุนแผนเคลือบ รุ่นรักษาแผ่นดิน เป็นพระพิมพ์ขุนแผนเคลือบที่นายพิศาล มูลศาสตรสาทร อดีตปลัดกระทรวงมหาดไทย ดำริให้จัดสร้างเพื่อเทิดพระเกียรติสมเด็จพระนเรศวรมหาราชและพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชมหาราช ด้วยสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณแห่งสมเด็จพระนเรศวรมหาราช วีรกษัตริย์ยอดนักรบ ทั้งเชื่อมั่นว่าพระวิญญาณของพระองค์ท่านยังคงอยู่ปกปักรักษาชาติไทยให้พ้นจากภัยพิบัติทั้งปวงตลอดจนถึงปัจจุบัน และเพื่อเป็นวัตถุมงคลคุ้มครองป้องกันภยันตราย ผู้ปฏิบัติหน้าที่ป้องกันประเทศ ชาติ ตลอดจนเป็นสิริมงคลให้มีความเจริญก้าวหน้าในกิจการทั้งปวง
ลักษณะ เป็นพระขุนแผนเคลือบที่สร้างขึ้นโดยการล้อศิลปะพระขุนแผนเคลือบกรุวัดใหญ่ชัยมงคล ด้านหน้า เป็นพระพุทธรูปปางมารวิชัยประทับนั่งในซุ้มเรือนแก้ว ฐานเขียงชั้นเดียว วงพระพักตร์รูปไข่ พระเนตรโปน พระนาสิกโด่ง พระโอษฐ์รูปกระจับคมชัด ด้านหลัง ประทับด้วยยันต์อันเป็นมหามงคลยิ่งที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ภูมิพลอดุลยเดชมหาราช ทรงพระกรุณาโปรดเกล้า ฯ พระราชทานให้กับนายพิศาล มูลศาสตร์สาทร (นายณัฏฐ์ ศรีวิหค อดีตผู้ว่าราชการจังหวัดกาญจนบุรี เล่าให้ฟังว่า ยันต์มหามงคลนี้ประทับบนโล่ห์เงินซึ่งทรงพระราชทานให้นายพิศาล มูลศาสตร์สาทร โดยผ่านทาง พลตำรวจเอกวสิษฐ์ เดชกุญชร ณ อยุธยา) เป็นการเฉพาะ ความหมายของยันต์มหามงคลนี้ มี ๒ นัย ประการแรก รังผึ้งเก้าช่อง หมายถึงแผ่นดินแห่งพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๙ อุณาโลมเป็นเครื่องหมายแห่งความเป็นสิริมงคล ส่วนอักษรภาษาไทย ความหมายชัดเจนว่าเป็นพระบรมราโชวาท มีพระราชประสงค์ให้รักสามัคคี และเสียสละ รักษาชาติบ้านเมือง เหมือนผึ้งรักษารัง ประการที่สอง ยันต์สามเหลี่ยมหมายถึงพระรัตนตรัยซึ่งมักใช้อักขระ "มะ อะ อุ" เป็นภาษาบาลีกำกับ ส่วนรังผึ้ง ๙ ช่อง หมายถึงหัวใจนวหรคุณ ซึ่งมักใช้อักษร "อะ สัง วิ สุ โล ปุ สะ พุ ภะ" เป็นภาษาบาลีกำกับ อันเป็นคาถาแห่งอำนาจตะบะ เดชะ คงกระพันชาตรี แคล้วคลาดเป็นมหาอุตม์ เป็นเมตตามหานิยม มีชัยชนะและความเจริญรุ่งเรือง๑
ขนาด กว้าง ๒.๖ เซนติเมตร สูง ๔.๔๕ เซนติเมตร หนา ๐.๗ เซนติเมตร
เนื้อหา ดินกระเบื้องเคลือบ
วรรณะ เนื้อในสีขาวแกร่ง ด้านหน้าเคลือบสีน้ำตาลและสีเขียว สีที่เคลือบทั้งสองสีมีทั้งอ่อนและเข้ม๒
ผู้สร้าง นายพิศาล มูลศาสตรสาทร และคณะฯ ประกอบด้วย นายทวีป ทวีพาณิชย์, นายณัฏฐ์ ศรีวิหค, นายธีรภาพ วงศ์เทียนชัย.
ปีที่สร้าง ๒๕๓๑๓
จำนวนการสร้าง ๖,๐๐๐ องค์ (โดยประมาณ)
มวลสารที่ใช้ในการสร้าง
๑) ผงวิเศษของเก่าและผงซึ่งขูดจากแผ่นอักขระของพระเกจิอาจารย์ผู้ทรงวิทยาคม ๑๘ รูป โดยสมเด็จพระญาณสังวร เจริญภาวนาแผ่เมตตาในอักขระทุกแผ่นและแม่พิมพ์ เมื่อวันที่ ๑๘ พฤษภาคม ๒๕๓๑
๒) น้ำศักดิ์สิทธิ์ ประกอบด้วยพิธีตัก พิธีเสกจากทุกจังหวัดทั่วประเทศ และประกอบพิธีที่วัดสุทัศนเทพวรารามราชวรมหาวิหาร เมื่อวันที่ ๒ ธันวาคม ๒๕๓๐
๓) ดินผสมสำหรับทำเครื่องกระเบื้องเคลือบ ได้นำส่วนผสมจากข้อ ๑ และ ๒ มาทำพิธีผสมในวันที่ ๒๖ พฤษภาคม ๒๕๓๑
พิธีกรรม
๑) นำเข้าพิธีพุทธาภิเษก ๙ ครั้ง ดังนี้
๑.๑ พิธีพุทธาภิเษกพระพุทธสีหภูมิบาล ที่วัดบวรนิเวศราชวรวิหาร กรุงเทพมหานคร เมื่อ ๑๕ มิถุนายน ๒๕๓๑
๑.๒ พิธีพุทธาภิเษกหลวงพ่อพระเสริมจำลอง ที่วัดปทุมวนารามราชวรวิหาร กรุงเทพมหานคร เมื่อ ๑๘ มิถุนายน ๒๕๓๑
๑.๓ พิธีพุทธาภิเษกพระเครื่องและพระบูชา ที่วัดร่มโพธิ์ทอง ต.ศรีสำราญ อ.สองพี่น้อง จ.สุพรรณบุรี เมื่อ ๒ กรกฎาคม ๒๕๓๑
๑.๔ พิธีพุทธาภิเษกพระพุทธรักษานักรบกล้าอีสาน ณ พุทธศาสนสถานค่ายสุรนารี ต.หนองไผ่ล้อม อ.เมือง จ.นครราชสีมา เมื่อ ๒๕ กรกฎาคม ๒๕๓๑
๑.๕ พิธีพุทธาภิเษกพระพุทธรูป ที่วัดรวกสุทธาวาส บางกอกน้อย กรุงเทพมหานคร เมื่อ ๒๖ กรกฎาคม ๒๕๓๑
๑.๖ พิธีพุทธาภิเษกพระแก้วมรกต ที่วัดบวรนิเวศราชวรวิหาร เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร เมื่อ ๒๙ กรกฎาคม ๒๕๓๑
๑.๗ พิธีพุทธาภิเษกพระแก้วมรกต ที่วัดบวรนิเวศราชวรวิหาร เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร เมื่อ ๑๒ สิงหาคม ๒๕๓๑
๑.๘ พิธีพุทธาภิเษกพระกริ่งวิสุทธาธิบดี ที่วัดไตรมิตรวิทยาคมวรวิหาร เขตสัมพันธวงศ์ กรุงเทพมหานคร เมื่อ ๒๔ สิงหาคม ๒๕๓๑
๑.๙ พิธีพุทธาภิเษกพระแก้วมรกต ที่วัดบวรนิเวศราชวรวิหาร เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร เมื่อ ๒๙ กันยายน ๒๕๓๑
๒) นำไปขอให้พระเกจิอาจารย์ที่มีชื่อเสียงด้านอิทธิฤทธิ์ในยุคสมัยนั้น อธิษฐานจิตแผ่พลังเมตตาจิตเดี่ยว ๙ รูป ๙ วาระ ดังนี้
๒.๑ หลวงพ่ออุตตมะ อุตฺตมรมฺโภ วัดวังก์วิเวการาม ต.หนองลู อ.สังขละบุรี จ.กาญจนบุรี เมื่อ ๒๓ มิถุนยาน ๒๕๓๑
๒.๒ หลวงพ่อแช่ม ฐานุสฺสโก วัดดอนยายหอม ต.ดอนยายหอม อ.เมือง จ.นครปฐม เมื่อ ๔ กรกฎาคม ๒๕๓๑
๒.๓ หลวงพ่อพรหม ติสฺสเทโว วัดขนอนเหนือ ต.บ้านกรด อ.บางปะอิน จ.พระนครศรีอยุธยา เมื่อ ๖ กรกฎาคม ๒๕๓๑
๒.๔ พระอาจารย์บัว เตมิโย วัดหลักศิลามงคล ต.พระกลางทุ่ง อ.ธาตุพนม จ.นครพนม เมื่อ ๙ กรกฎาคม ๒๕๓๑
๒.๕ พระอาจารย์คำพัน โฆษปญโญ วัดธาตุมหาชัย ต.มหาชัย อ.ปลาปาก จ.นครพนมม เมื่อ ๑๐ กรกฎาคม ๒๕๓๑
๒.๖ หลวงปู่หล้า จนฺโทภาโส วัดป่าตึง ต.ออนใต้ อ.สันกำแพง จ.เชียงใหม่ เมื่อ ๑๖ กรกฎาคม ๒๕๓๑
๒.๗ หลวงพ่อเกษม เขมโก สุสานไตรลักษณ์ ต.ต้นธงชัย อ.เมือง จ.ลำปาง เมื่อ ๑๕ กรกฎาคม ๒๕๓๑
๒.๘ หลวงปู่เครื่อง สุภทฺโฑ วัดสระกำแพงใหญ่ ต.กำแพง อ.อุทุมพรพิสัย จ.ศรีสะเกษ เมื่อ ๖ สิงหาคม ๒๕๓๑
๒.๙ สมเด็จพระญาณสังวร (เจริญ สุวฑฺฒโน) วัดบวรนิเวศราชวรวิหาร อธิษฐานจิตแผ่เมตตาเดี่ยว ต่อหน้าพระพักตร์พระประธานในพระอุโบสถวัดใหญ่ชัยมงคลวรวิหาร ต.ไผ่ลิง อ.พระนครศรีอยุธยา จ.พระนครศรีอยุธยา เมื่อ ๑๔ สิงหาคม ๒๕๓๑ ในพิธีฯ นี้ ได้กระทำการบวงสรวงดวงพระวิญญาณสมเด็จพระนเรศวรมหาราช เทพยดาทั้งปวง และอัญเชิญมาร่วมพิธีอธิษฐานจิตแผ่เมตตาด้วย
พลานุภาพ แคล้วคลาดจากภยันตราย เจริญด้วยจตุรพิธพร ธนสารสมบัติ พิพัฒนมงคลทุกประการ
ค่านิยม เป็นพระเครื่องอันทรงคุณค่ายิ่งที่นิยมและเล่นหากันในกลุ่มเฉพาะ มิใช่พระเครื่องที่นิยมซื้อขายแลกเปลี่ยนในตลาดทั่วไป
ขอกราบขอบพระคุณ ท่านณัฏฐ์ ศรีวิหค อดีตผู้ว่าราชการจังหวัดกาญจนบุรี ที่เมตตามอบพระขุนแผนเคลือบตามภาพที่นำเสนอในบทความนี้ พร้อมทั้งใบปลิวและข้อมูลต่าง ๆ ให้กับผู้เรียบเรียง เมื่อสิบกว่าปีที่แล้ว
ข้อมูลเพิ่มเติม
๑ นอกจากพิมพ์หลักที่สร้างแจกแล้ว ในหนังสืองานพระราชทานเพลิงศพ นายพิศาล มูลศาสตรสาทร. หน้า ๒๒๗. ระบุว่ามีพิมพ์พิเศษอีกพิมพ์หนึ่ง มี ๒ สี คือ สีเขียวและสีน้ำตาล
๒ ในหนังสืองานพระราชทานเพลิงศพ นายพิศาล มูลศาสตรสาทร. หน้า ๒๒๖. ระบุว่ามีเคลือบสีครามอีกสีหนึ่ง อันเป็นข้อมูล
๓ เรื่องปีที่สร้าง จากข้อมูลต่าง ๆ ในใบปลิว สรุปได้ว่าสร้างในปี ๒๕๓๑ แต่หนังสืองานศพฯ ระบุว่าสร้างในปี ๒๕๓๒
เอกสารอ้างอิง
พระขุนแผนเคลือบรุ่นรักษาแผ่นดิน. (ม.ป.ป.). ม.ป.ท.. แผ่นพับ.
อนุสรณ์ในงานพระราชทานเพลิงศพ นายพิศาล มูลศาสตรสาทร ม.ป.ช., ม.ว.ม., ท.จ.ว.. (๒๕๓๙). กรุงเทพฯ: อมรินทร์พริ้นติ้ง แอนด์ พับลิชซิ่ง.