พระปิดตาผงคลุกรัก หลวงพ่อแช่ม ฐาุนฺสสโก วัดดอนยายหอม
พระปิดตาผงคลุกรัก หลวงพ่อแช่ม ฐานุสฺสโก วัดดอนยายหอม๑
โดย... ช.พิมลราช๒ ...
กว่าที่นิตยสารพระเครื่องร่มโพธิ์ ฉบับที่ ๑๐๔ จะวางตลาดและมาถึงมือท่านผู้อ่านที่ติดตามบทความเรื่องพระปิดตาที่ผู้เขียนหยิบยกมานำเสนออย่างต่อเนื่องนั้น "หนังสือ๘๐ ยอดพระปิดตายุคหลังกึ่งพุทธกาล" ที่ผู้เขียนรวบรวมเรียบเรียงขึ้นโดยการศึกษาค้นคว้าจากนิตยสารพระเครื่องนับพันเล่ม การสอบถามจากผู้สร้างหรือผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องในการสร้าง คงจะวางตลาดเรียบร้อยแล้วหรืออย่างน้อยที่สุด ก็น่าจะผ่าตัดทำคลอดได้ภายในไม่กี่วันข้างหน้านี้
หนังสือเล่มนี้เกิดจากจิตวิญญาณของผู้เขียนที่ต้องการสร้างสรรค์ผลงานคุณภาพเพื่อประดับไว้ในวงการฯ สักชุดหนึ่ง แม้จะไม่ใช่หนังสือเล่มแรกที่ผู้เขียนรวบรวมและเรียบเรียงขึ้น ผลงานในอดีตที่ปรากฏสู่สายตาของนักนิยมพระเครื่องเป็นสิ่งที่ลูกศิษย์สายตรงยอมรับว่า มีข้อมูลใกล้เคียงกับข้อเท็จจริงมากที่สุด สามารถใช้ศึกษาอ้างอิง/เป็นแนวทางในการเล่นหาสะสมพระเครื่องของหลวงพ่อแช่ม ฐานุสฺสโก วัดดอนยายหอม อ.เมือง จ.นครปฐม และพ่อท่านคล้อย ฐานธมฺโม วัดถ้ำเขาเงิน อ.หลังสวน จ.ชุมพร ได้เป็นอย่างดี รวมตลอดทั้งหนังสือชีวประวัติและภาพวัตถุมงคลของหลวงพ่อรวย ปสาทิโก วัดตะโก อ.ภาชี จ.พระนคร ศรีอยุธยา ที่ผู้เขียนเป็นผู้บันทึกภาพพระเครื่องส่วนใหญ่ คะเนว่าน่าจะอยู่ที่ร้อยละ ๙๐ ขึ้นไป แต่ผลงานดังกล่าวเป็นเพียงส่วนหนึ่งของการทำหนังสือพระเครื่องที่ไม่สามารถสะท้อนให้เห็นถึงแนวคิด อุดมการณ์ และความมุ่งมั่นในการทำงานเกี่ยวกับการสะสมพระเขียนของผู้เขียนได้อย่างแท้จริง เพราะงานที่ผ่านมาจบลงเมื่อส่งต้นฉบับให้กับสำนักพิมพ์ที่มาขอซื้อลิขสิทธิ์ไป
ในเมื่อมีความตั้งใจเป็นทุนเดิมอยู่แล้ว ความรู้และประสบการณ์ทางด้านธุรกิจก็มีเพียงพอที่จะนำมาปรับใช้กับการทำหนังสือพระเครื่องกับเขาได้ จึงได้ตัดสินใจทำหนังสือ๘๐ ยอดพระปิดตายุคหลังกึ่งพุทธกาลขึ้นมา โดยมีทุนสำคัญ ๒ อย่างด้วยกันคือ ทุนทรัพย์และทุนด้านจิตวิญญาณของแรงจูงใจใฝ่สัมฤทธิ์ จุดเด่นของหนังสือเล่มนี้อยู่ที่การนำเสนอข้อมูลแบบเจาะลึกเกี่ยวกับพระปิดตายุคหลังกึ่งพุทธกาลที่สร้างขึ้นในระหว่างปี ๒๕๐๐ - ๒๕๓๗ จำนวน ๘๐ ยอด ผู้ที่อ่านหนังสือเล่มนี้ จะได้รับข้อมูลเกี่ยวกับประวัติความเป็นมาในการสร้าง ลักษณะ ขนาด เนื้อหามวลสารที่ใช้ในการสร้าง จำนวนการสร้าง ปีที่สร้าง พิธีกรรม ฯลฯ ของพระปิดตาที่สามารถพบเห็นได้ในท้องตลาด มีข้อมูลที่ชัดแจ้งและเป็นพระปิดตาที่อยู่ในโลกแห่งความเป็นจริงที่นักนิยมพระปิดตารุ่นใหม่ ๆ พอจะเล่นหาสะสมได้พอควรแก่ฐานะของแต่ละคน ไม่ใช่เป็นพระปิดตายอดนิยมที่อยู่ในตำนานที่คนส่วนใหญ่ไม่มีโอกาสสัมผัสจับต้องและพื้นฐานที่สำคัญสำหรับการจัดทำหนังสือพระเครื่องระดับคุณภาพ ก็คือภาพต้องคมชัด สวยงามภาพพระเครื่องทุกองค์จึงบันทึกภาพด้วยฟิลม์สไลด์ซึ่งมีคุณภาพดีกว่าการอัดล้างภาพสีโดยทั่วไป
นอกจากนี้แล้ว ยังได้รับความเมตตาจากท่านอาจารย์อนันต์ สวัสดิสวนีย์ ส่วนงานช่างสิบหมู่ สถาบันศิลปกรรม กรมศิลปากร ในการให้คำปรึกษาเกี่ยวกับการกำหนดแนวคิดเพื่อเขียนภาพประกอบหน้าปกหนังสือและกำกับดูแลให้การเขียนภาพเป็นไปตามจุดมุ่งหมายที่วางไว้โดยมีอาจารย์นิคม พลเยี่ยม ส่วนงานช่างสิบหมู่ เป็นผู้เขียนภาพ ผู้เขียนขอกราบขอบพระคุณทั้งสองท่าน ณ โอกาสนี้ เมื่อเทียบกับเงิน ๔๐๐ บาทที่ต้องเสียไป ผู้เขียนเชื่อมั่นว่าประโยชน์ที่ท่านจะได้รับกลับมามีมากกว่าหลายเท่า การลงทุนซื้อภาพพระปิดตาทั้งด้านหน้าและด้านหลัง พร้อมชุดข้อมูลแบบเจาะลึกที่มีภาพพระขนาดเท่าของจริงให้ดูประกอบ จำนวน ๘๐ องค์ เฉลี่ยออกมาเท่ากับชุดข้อมูลละ ๕ บาทเท่านั้น ก็น่าจะคุ้มค่ากับข้อมูลที่สามารถนำไปใช้ในการเลือกเก็บสะสมพระปิดตาที่แต่ละท่านสนใจหรือจะใช้อ้างอิงในการซื้อขายแลกเปลี่ยนก็ยังทำได้ ศูนย์พระเครื่องหรือแผงพระหลายแห่ง เขาทำกันมานานแล้ว นอกเรื่องมานานพอสมควร เดี๋ยวท่าน บก.ใหญ่ ฑีฆายุ คงอ่อน จะค้อนเอาได้ ให้เขียนเรื่องพระปิดตาไฉนมาโฆษณาขายยา ..ขออภัยครับ.. ขายหนังสือของตัวเองเสียนี่ ไหน ๆ ก็ไหน ๆ ถ้าท่านผู้อ่านสนใจจะซื้อหาหนังสือเล่มนี้ไว้ศึกษาอ้างอิง ก็ติดต่อเข้ามาที่กอง บก. ได้เลย ข่าวว่าพี่ท่านมีนโยบายที่จะให้ส่วนลดกับสมาชิกของนิตยสารพระเครื่องร่มโพธิ์เป็นกรณีพิเศษ ส่วนจะเป็นเท่าไหร่ก็สอบถามเข้ามาพูดคุยกันเอง
หลังจากได้พาดพิงถึงหนังสือชีวประวัติและภาพพระเครื่องของหลวงพ่อแช่ม ฐานุสฺสโก วัดดอนยายหอม อ.เมือง จ.นครปฐม ในตอนต้นของบทความแล้ว เลยขอถือโอกาสนำเรื่องพระปิดตาเนื้อผงของหลวงพ่อแช่ม ฐานุสฺสโก มานำเสนอต่อท่านผู้อ่านอีกพิมพ์หนึ่ง ถ้าจะวิจารณ์กันแบบถึงแก่นแล้ว คงไม่มีใครปฏิเสธว่าพระปิดตาเนื้อโลหะของหลวงพ่อแช่ม ฐานุสฺสโก มีค่านิยมในการเล่นหาสูงกว่าพระปิดตาเนื้อผงหลายเท่า พระปิดตามหาอุตม์ยันต์ยุ่งเนื้อแร่กลายเป็นพระหลักที่วงการพระเครื่องยอมรับและเล่นหากันในวงกว้างมาเป็นเวลานานนับสิบปี พระปิดตาทรงเทริด พระปิดตาน้ำเต้า แม้ว่าจะมีกระแสความนิยมและเล่นหากันค่อนข้างจำกัดเมื่อเทียบกับพระปิดตามหาอุตม์ยันต์ยุ่งเนื้อแร่ แต่ก็ไต่ระดับขึ้นมาที่หลักพันนานแล้ว (ปี ๒๕๔๒) เมื่อกระแสความนิยมออกมาอยู่ที่พระปิดตาเนื้อโลหะ พระปิดตาเนื้อผงของท่านจึงดูด้อยลงไปถนัดตา ที่รู้จักกันมากที่สุด คงไม่พ้นพระปิดตาเนื้อผงเมตตาที่สร้างขึ้นในปี ๒๕๒๗ พิมพ์เดียวเท่านั้น นอกนั้น ยังคงความเป็นเพชรแท้ที่รอการเจียรนัย หนึ่งในจำนวนนั้นคือ พระปิดตาเนื้อผงคลุกรักลอยองค์
"พระปิดตาเนื้อผงคลุกรักลอยองค์" เป็นพระปิดตาที่ลูกศิษย์ใกล้ชิดคนหนึ่งสร้างถวายเพื่อให้ท่านแจกเป็นที่ระลึกในงานเททองหล่อพระประธานและพระรูปเหมือนหลวงพ่อแช่ม ฐานุสฺสโก ขนาดเท่าองค์จริงเพื่อนำไปประดิษฐานที่สำนักสงฆ์ตะแบกโพรงสามัคคีธรรม ต.อ่างทอง อ.ทับสะแก จ.ประจวบคีรีขันธ์ ที่เป็นพระเครื่องก็มีพระกริ่งยอดขุนพลและพระบัวเข็ม พิธีนี้ทำที่หน้ากุฏิหลวงพ่อแช่ม ฐานุสฺสโก ในวันที่ ๒๕ - ๒๖ กุมภาพันธ์ ๒๕๒๖ ความเป็นมาในการสร้างพระปิดตาเนื้อผงคลุกรักลอยองค์รุ่นนี้ ผู้สร้างเล่าว่า จ่าเปี๊ยก (ปรีชา เอี่ยมธรรม) เป็นผู้ออกแบบและรับเป็นธุระในการหาช่างแกะแม่พิมพ์ ความตั้งใจของจ่าเปี๊ยก ก็คือต้องการล้อแบบพระปิดตาหลวงปู่เทียน ปุบฺพธมฺโม วัดโบสถ์ จ.ปทุมธานี แต่เนื่องจากผู้สร้างต้องการตำผงและกดแม่พิมพ์พระด้วยตนเองโดยที่ไม่มีความรู้และประสบการณ์ในการทำพระมาก่อน เลยเป็นเหตุให้พระปิดตาที่ออกมา ส่วนใหญ่ไม่สวยงาม ขาดความคมชัด บิดเอียง ที่สมบูรณ์ครบถ้วน มีน้อยมากนับองค์ได้เลย เนื้อไม่ดำเหมือนเนื้อพระผงคลุกรักทั่วไปเพราะผสมกล้วยน้ำว้าลงไปด้วย
ลักษณะ เป็นพระปิดตาลอยองค์ปางสมาธิเพชร ประทับนั่งบนฐานเขียง พระหัตถ์ (มือ) ทั้งสองข้างวางไขว้กัน พระหัตถ์ขวาวางซ้อนบนพระหัตถ์ซ้าย ด้านหลังประทับด้วยยันต์นะทรหด อันเป็นยันต์ประจำตัวของหลวงพ่อเงิน จนฺทสุวณฺโณ และหลวงพ่อแช่ม ฐานุสฺสโก
ขนาด ฐานกว้างประมาณ ๑.๘ - ๑.๘๕ ซม. สูงประมาณ ๒.๒๐ - ๒.๓๕ ซม.
เนื้อหา ผงคลุกรัก
วรรณะ ออกสีน้ำตาลอ่อน เนื้อละเอียด ผิวไม่ตึง ถ้าปัดด้วยแปรงขนอ่อน ผิวจะออกน้ำตาลเข้มและมันวาว
มวลสารที่ใช้ในการสร้าง ประกอบด้วย
๑) ผงพุทธคุณหลวงพ่อเงิน จนฺทสุวณฺโณ และหลวงพ่อแช่ม ฐานฺสฺสโก
๒) ดินก้นกรุวัดอาวุธวิกสิตาราม กรุงเทพมหานคร
๓) ผงกระเบื้ององค์พระปฐมเจดีย์ นครปฐม
๔) ผงเกสร/ว่าน หลวงพ่อวงษ์ วํสปาโล วัดปริวาส กรุงเทพมหานคร
๕) ผงข้าวตอกดอกไม้ หลวงปู่โต๊ะ อินฺทสุวณฺโณ วัดประดู่ฉิมพลี กรุงเทพมหานคร
๖) ผงธูปและดอกไม้บูชาพระจากวัดสำคัญหลายแห่ง
๗) ผงธูปหอมพรหมสุวรรณอย่างดี น้ำหนักครึ่งกิโลกรัม
๘) รัก / กล้วยน้ำว้า (ตัวประสาน)
จำนวนการสร้าง ประมาณ ๒,๐๐๐ องค์
ปีที่สร้าง พ.ศ. ๒๕๒๖
พิธีกรรม นำเข้าพิธีพุทธาภิเษกกลางแจ้งที่หน้ากุฏิหลวงพ่อแช่ม ฐานุสฺสโก ในคืนวันที่ ๒๕ กุมภาพันธ์ ๒๕๒๖ โดยมีหลวงพ่อแช่ม ฐานุสฺสโก และลูกศิษย์ ๔ รูป นั่งอธิษฐานจิตแผ่เมตตาในพิธีฯ ประกอบด้วย พระครูสมุห์อวยพร ฐิตญาโณ, พระครูใบฏีกาล้วน, พระอาจารย์วิรัตน์ วิโรจโน, พระอาจารย์สุข.
พลานุภาพ เมตตามหานิยม
ค่านิยม เป็นที่นิยมเล่นหากันในหมู่ลูกศิษย์ สนนราคาเช่าหาอยู่ที่หลักร้อยแก่ ๆ สภาพสวย ๆ เช่าหากันที่หลักพันต้น ๆ (ปี ๒๕๔๒)
แม้ว่าพระปิดตาเนื้อผงคลุกรักรุ่นนี้ จะเป็นพระปิดตาที่ด้อยความงามไปบ้าง แต่ก็เป็นพระปิดตาที่มีเอกลักษณ์และจัดเป็นพระปิดตาในลำดับต้น ๆ คะเนว่าน่าจะเป็นพระปิดตารุ่นที่ ๖ ของหลวงพ่อแช่ม ฐานุสฺสโก (รุ่นที่ ๑ คือ พระปิดตามีลาภเนื้อผง ปี ๒๕๑๓, ถัดมาคือ พระปิดตามีลาภเนื้อโลหะ ปี ๒๕๑๗, รุ่นที่ ๓ พระปิดตามหาอุตม์ยันต์ยุ่งเนื้อแร่ ปี ๒๕๒๒, รุ่น ๔ พระปิดตาทรงเทริด ปี ๒๕๒๔, พระปิดตาน้ำเต้า ปี ๒๕๒๔) คุณค่าและองค์พระประกอบพื้นฐานมีมากเกินพอที่นำมาห้อยคอได้ด้วยความสบายใจ ถ้ามีการนำข้อมูลเกี่ยวกับการสร้างพระปิดตาหลวงพ่อแช่ม ฐานุสฺสโก มาเผยแพร่กันอย่างจริงจัง เชื่อว่าพระปิดตาในสายนี้ มีอะไรดี ๆ ให้เห็นในอนาคตแน่นอน อย่างน้อยที่สุด พระผิดตามหาอุตม์ยันต์ยุ่งเนื้อแร่ ก็เป็นพระหลักที่วงการพระเครื่องยอมรับและนิยมเล่นหากันมานานแล้ว ที่สำคัญอีกประการหนึ่งก็คือ หลวงพ่อแช่ม ฐานุสฺสโก เป็นศิษย์ของพระครูอตรการบดี (สุข ปทุมฺสฺสวณฺโณ) วัดห้วยจระเข้ และยังได้ศึกษาเพิ่มเติมจากตำราของหลวงพ่อฮวบ พรหฺมสร อดีตเจ้าอาวาสรูปที่ ๑ ของวัดดอนยายหอม นำมาจากวัดทอง หลวงพ่อฮวบ พรหฺมสร เคยอยู่ที่วัดทองมาก่อนและเป็นสหธรรมิกกับหลวงพ่อทับ อินฺทโชติ วัดทอง ดังนั้น จึงไม่ต้องสงสัยเลยว่าพระปิดตาสำนักนี้ดีอย่างไร
๑ บทความเก่าจากนิตยสารพระเครื่องร่มโพธิ์ ปีที่ ๙ ฉบับที่ ๑ (๑๐๔) มิถุนายน ๒๕๔๒ หน้า ๖ ๗
๒ ช.พิมลราช เป็นนามปากกาของชายนำ ภาววิมล